Պատերազմը մեզ էլ հասավ։ Ասացին, որ չափից ավելի չուտենք, ոչինչ չշռայլենք` ամեն ինչ արժեքավոր էր։ Ասացին, որ պատերազմի նամականիշներ գնենք։ Մենք Ատլանտյան օվկիանոսի մյուս կողմը հազարավոր զինվորներ էինք ուղարկում, իսկ դրա համար փող էր հարկավոր։ Մեզ կոչ էին անում դրամ վաստակել ու պատերազմի նամականիշներ գնել` հատը քսանհինգ սենթ։

Միսս Գամման ասաց, ոո մենք` երեխաներս, նույնպիսի զինվորներ ենք, ինչպես և համազգեստ հագած տղամարդիկ։ Շքերթներ էին լինում։ Մենք տեսնում էինք երթաքայլող զինվորներին։ Մենք նրանց տեսնում էինք Սաուդրրն Փըսիֆիք կայարանում գնացքների մեջ լցվելիս։ Մենք լսում էինք նրանց մայրերի ու քույրերի լացը։

Գերմանացիները հանցագործ ազգ էին։ Գերմանացիներն ամբողջ ժողովուրդներ էին սրբում քարտեզի վրայից։ Անտառներ, դաշտեր, քաղաքներ, ամեն ինչ ոչնչացվում էր մեծ ռումբերով։ Գերմանիան նույնիսկ Ատլանտյան օվկիանոսում էր հանցագործություններ կատարում` խորտակվեր Լուսիթանիան։ Մի սուզանավ նրան ծովի հատակն ուղարկեց։

Լուսիթանիան մի նավ էր, որի մասին երազում էր ամեն մի տղա։ Նրա մասին մտածելիս վշտանում էի:

Ես սկսեցի ատել։ Այո, գերմանացիները հանցագործներ են։ Նրանք մեզ նման չեն։ Մենք նրանց տեսանք «Ուսին առ» ֆիլմում, որտեղ Չարլի Չապլինն էր խաղում։ «Կինեմա» կինոթատրոնում, նստատեղերի եզրերին թառած, ցնծությամբ ողջունում էինք Չարլիին` պատերազմի հերոսին։ Կինոնկարում մենք տեսանք կայզերին ու սուլեցինք։ Նա Գերմանիան էր։ Չարլին ձեռ էր առնում նրան։ Մենք մի գլուխ ծիծաղում էինք, բայց միևնույն է, ամեն ինչ տխուր էր, մենք զգում էինք, և մեզ չէիր խաբի, եթե դա նույնիսկ կատակերգություն էր։

Աշխարհի մեծագույն ոճրագործը կայզերն էր, և մենք ատում էինք նրան։

Այդ ատելությունն ամենուրեք էր։ Ես մի քեռորդի ունեի` անունը Սիմոն։ Նա հենց որ խոսել սովորեց, ասաց.

— Ես կայզերի գլուխը կկոտրեմ։

Ոչ ոք նրան չէր սովորեցրել ատել կայզերին։ Նա այդ ատելությունը միջավայրից էր իր մեջ առել։

Մենք, մի խումբ տղաներ, սովորություն ունեինք մագլցել մեր ետնաբակի ընկուզենին։ Ծառին թառում ու մտածում էինք կայզերին ոչնչացնելու տարբեր ձևերի մասին։ Մեր մեջ մի տղա կար, որ տանջանքներ հորինելու վարպետ էր։ Նրա անունը Ալբերտ Սավին էր` ինքը լալկանի մեկը, բայց ամբողջ շրջակայքում նրանից լավ տանջանքներ հորինող չկար։ Նրա հորինած տանջանքների գլխավոր նպատակը կայզերին մահվան դուռը հասցնելն էր, հետո առժամանակ հանգիստ թողնելը, որպեսզի դրան հաջորդեր մեկ ուրիշ տանջանք, այս անգամ ավելի դաժանը։ Այդպիսով կայզերը հազար մահով կմեռներ ու ողջ կմնար, որ նորից խոշտանգվեր։ Մեր հորինած տանջանքներից ամենաթեթևը գնդակահարությունն էր։ Բայց դա շատ էր հասարակ։ Ոչ ոք չէր ուզում, որ նա հենց այնպես մեռներ։ Բոլոր տղաներն ուզում էին, որ նա շատ տառապեր, իր պատճառած տառապանքների դիմաց փոխհատուցելու համար։ Որոշ խոշտանգումներ զվարճալի էին։ Մեր մտքում Չարլի Չապլինն էր, և մենք զվարճալի տանջանքներ, անակնկալներ ու նման բաներ էինք հորինում։ Օրինակ, մենք կայզերին կհրավիրեինք կարևոր ճաշկերույթի ու մի մեծ աթոռ կառաջարկեինք։ Դա էլեկտրական աթոռ կլիներ։ Կայզերն ուտելիս նստած կլիներ այդ աթոռին, և մենք կմիացնեինք հոսանքը։ Մենք այնքան հոսանք չէինք տա, որ նա տեղնուտեղն այրվեր, այլ աստիճանաբար կբարձրացնեինք լարվածությունը, և սենյակում գտնվող բոլոր մարդիկ կշրջապատեին նրան ու կծամածռեին դեմքները, հիշեցնելով նրան Լուսիթանիայի մասին։ Ես չեմ հիշում, թե ով հորինեց այդ տանջանքը, բայց հիշում եմ այն օրը, երբ դա հորինվեց։ Պայծառ ամառային օր էր, և մենք ծառին թառած շատ ուրախ ասում-խոսում էինք։ Ժամերով միտք էինք անում, թե ինչպես կարելի է տարբեր ձևերով մարդու ցավ պատճառել, առանց նրան սպանելու:

Սան Փաբլո փողոցում մի գերմանական ընտանիք մեր հարևանությամբ տուն ուներ։ Նրանք հիանալի մարդիկ էին` պարզ ու հասարակ։ Նրանք Հերման անունով տղա ունեին, որը մոտավորապես նույն տարիքին էր, ինչ և իմ եղբայր Գրիգորը: Նա խաղաղ տղա էր, փոքր-ինչ ինքնամփոփ և խոսում էր քիչ օտարոտի արտասանությամբ, թեև բնիկ մեր հովտից էր։

Երբ մենք ասում-խոսում էինք կայզերին տանջելու մասին, անձամբ ես քիչ էի մասնակցում և իհարկե համարում էի, որ դա խաղ է, ու մենք երբեք որևէ մեկի հետ դաժանորեն չենք վարվի։ Սակայն կային ուրիշ, ավելի մեծ տղաներ, որոնք գնալով սկսեցին ավելի ու ավելի գրգռվել և արդեն ցանկանում էին որևէ բան անել։ Մեկը տվեց Հերմանի անունը։ Իրոք, շատ տղաներ նման են իրենց հայրերին, և այդ լալկան Ալբերտ Սավինն ու Էդգար Րայֆ անունով մի ուրիշ տղա սկսեցին ատելություն սերմանել Հերմանի դեմ, որը երբեք ոչ մեկի ոչ մի վնաս չէր տվել:

Այդ ամենը սկիզբ առավ մեր ընկուզենու ծառի վրա, սակայն տարածվեց ամբողջ շրջակայքով մեկ։ Տղաների խումբը, ինը-տասը հոգի, որոշեցին հաշիվ տեսնել Հերմանի հետ։ Իմ եղբայր Գրիգորը գնաց նրանց հետ։ Ես էլ գնացի: Ես չէի ուզում, որ Հերմանին ցավ պատճառեն, բայց անկարող էի ստիպել ինձ տանը մնալ։ Մտածում էի, որ եթե մնամ տանն ու չտեսնեմ, թե ինչ է կատարվելու, կմեռնեմ։ Իմ եղբայր Գրիգորն ու ես իրար կողք էինք քայլում և մենք մեծ տղաներից ետ մնացինք։ Ճիշտն ասած, մենք այդ խմբի հետ կապ չունեինք, բայց զգում էինք, որ այդ ամենը սկիզբ է առել մեր ծառի վրա և ուզում էինք տեսնել, թե ինչ է լինելու։

Խումբը հասավ Սան Փաբլո փողոց։ Էդգար Րայֆը մոտեցավ Հերմանեց դռանն ու թակեց։ Խումբը, փողոցի լայնքով մեկ կանգնած, սպասում էր: Դուռը բացեց Հերմանի մայրը։ Էդգար Րայֆը մի րոպե խոսեց նրա հետ ու մոտեցավ խմբին։

— Տանը չէ,— ասաց էդգար Րայֆը։— Մայրն ասաց, որ քաղաք է գնացել, շուտով կվերադառնա։

Իմ եղբայր Գրիգորն հայերեն ասաց, թե հուսով է, որ նա տուն չի վերադառնա:

Սակայն Հերմանը վերադարձավ: Ինչ-որ մեկը նրան տեսավ Սան Փաբլո փողոցով բարձրանալիս, և խումբը վազեց նրա կողմը։ Ինչ-որ մեկը հարցրեց.
— Դու գերմանացի՞ ես։
Հերմանն ասաց.
— Այո:
Ւնչ-որ մեկը հարցրեց.
— Դու ատո՞ւմ ես կայզերին։
Հերմանն ասաց.
— Ոչ, ես ոչ ոքի չեմ ատում։
Այդ ժամանակ ինչ-որ մեկը հարվածեց Հերմանի դեմքին։ Ինչ-որ մեկը ոտք գցեց նրան ու նա ընկավ։ Ինչ-որ մեկը ցատկեց նրա վրա և մյուսները սկսեցին ծեծել ու քացահարել։
Դա երկու րոպե էլ չտևեց։ Ամեն ինչ շատ շուտ ավարտվեց։ Մենք պատկերացնում էինք, որ փոքրիկ զինվորներ ենք։ Մենք պատկերացնում էինք, որ արդարության պաշտպաններ ենք։ Երբ Հերմանի քթից արյուն եկավ, նրան հարցրին.
— Դե, հիմա ասա, ատո՞ւմ ես կայզերին։
Եվ նա բղավեց.
— Ոչ, ես ձեզ եմ ատում։
Երբ նրանք տեսան, որ Հերմանը, միևնույն է, կայզերին չի ատելու, բաց թողին։ Նրանք Հերմանի վրա ծիծաղում էին ու ծամածռվելով կապկում էին նրա լացը, նրա ետևից ընկած հրում, հարվածում ու քացահարում էին։ Նրանք դա անում էին ամբողջ ճանապարհին, մինչև Հերմանենց տան աստիճանները, բայց նա չփորձեց փախչել։ Հերմանը գավիթի աստիճաններով բարձրանում էր, երբ մայրը տանից դուրս եկավ ու տեսավ նրան։ Մայրը նետվեց դեպի որդին ու օգնեց նրան տուն մտնել։ Նա ապշած էր ու տղաներին ոչ մի խոսք չասաց։ Տղաները, հայհոյելով ու ծիծաղելով, մի որոշ ժամանակ էլ կանգնեցին տան առջև, իսկ հետո հեռացան։

Այդ գիշեր, երբ անկողնում էինք, ես իմ եղբայր Գրիգորին հարցրի.
— Գրիգոր, դու ատո՞ւմ ես գերմանացիներին։
Եվ իմ եղբայր Գրիգորը հարցրեց.
— Ի՞նչ:
Ես մի անգամ էլ հարցրի.
— Դու գերմանացիներին ատո՞ւմ ես, Գրիգոր։
Միառժամանակ նա ոչինչ չասաց, բայց ես գիտեի, թե ինչ է մտածում:
— Ոչ, ես նրանց չեմ ատում,— ասաց նա։— Թե ինչն եմ ատում, չգիտեմ: Բայց մի բան ատում եմ` դրանց այսօրվա արածն եմ ատում։ Դա եմ ես ատում: Այ հենց դա է, որ ես ատում եմ:
Առաջադրանքներ:
Ի՞նչ է պատերազմը ըստ հեղինակի և ըստ ձեզ:
Մեղավոր էր, արդյոք, Հերմանը  պատերազմի համար:

Ոչ նա բաձարձակ մեխավոր չէր։

Ինչպե՞ս եք գնահատում տղաների արարքը:

Շատ վատ։ Քանի որ Հերմանը սովորական ժողովուրդ էր նա բաձարձակ կապ չուներ պատերազմի հետ։ 

Урок 1.

На этом уроке мы :

• узнаем о различных музыкальных стилях;
• научимся рассказывать о своём любимом музыкальным стиле .

Какая музыка вам нравится? Есть ли у вас любимое музыкальное
произведение? Любимый певец?

Прочитайте текст и скажите, какую песню искал певец.

НА ВСЕ ЦВЕТА РАДУГИ

На свете жил чудесный певец. Он пел от всего сердца, и его песни
были всех цветов радуги.

Его разноцветные песни были так хороши, что вскоре он стал известным
певцом. Но певец не был счастлив. Он не был счастлив, потому что ему ни
разу не удалось спеть такую песню, которая понравилась бы всем.
Когда он пел розовую весеннюю песню, его, затаив дыхание, слушали
юноши и девушки. А старики проходили мимо.
Когда же певец пел серебристую мудрую песню, тогда все лю՛ди
сре՛днего во՛зраста распа՛хивали на՛стежь окна. Зато молодые не обращали на эту песню никакого внимания. Они любили песни ярких цветов.

сре՛дний во՛зраст люде՛й – от 45 до 59 лет
распа՛хивать на՛стежь – широко՛ открыва՛ть
жа՛ловаться – գանգատվել
угоди՛ть – գոհացնել
вдохновля՛ться – воодушевля՛ться

1.Найдите в тексте ответы на вопросы и прочитайте их.

1. Почему не был счастлив певец?люди не хотели слушат его песни 2. Почему певец перестал петь? люди не хотели слушат его песни3. Что
   сказало солнце певцу?штобы он пел другие песни 4. Можно ли сказать, что певец не зря прожил жизнь нет?

2. Составьте предложения с данными выражениями.
Петь от всего сердца; слушать, затаив дыхание; на душе стало светло и
весело; не зря прожил жизнь.

3. Согласны ли вы с тем, что…

На свете жил чудесный певец. Он пел только весёлые песни. 2. Певец
был очень счастлив. Его песни всем нравились. 3. Певец перестал петь. У него пропал голос. 4. Певец захотел быть похожим на солнце, и он снова запел свои
песни.да

4. Подберите прилагательные к данным существительным. С полученными словосочетаниями составьте предложения и запишите их.
Певец, песня, солнце, лучи, земля, радуга.

• Певец 
  Предложение: Талантливый певец исполнил эту песню с душой и страстью.
• Песня
  Предложение: Мы долго слушали эту красивую песню на берегу моря.
• Солнце
  Предложение: Яркое солнце согревало землю в начале утра.
• Лучи 
  Предложение: Теплые лучи солнца освещали зелёную поляну.
• земля
• Зеленая земля покрыта свежей травой, и по ней бегают разные животные.

радуга

В небе появлялась яркая радуга, которая наполнила весь мир цветами.

5. Выпишите из текста названия цветов. Вспомните и

запишите все
цвета радуги.

Красный

Оранжевый

Жёлтый

ЗелёныйГолубой

Синий

Фиолетовый

Թեմա՝ «Բազմանդամների գումարը»

Բազմանդամների գումարը հավասար է մի բազմանդամի, որի անդամները բազմանդամների բոլոր անդամներն են:

Օրինակ՝ 2a²b+ab և b²+ac բազմանդամների գումարը հավասար է՝ 2a²b+ab+b²+ac

Բազմանդամների գումարը գտնելիս հարմար է օգտվել փակագծերի բացման հետևյալ կանոնից:

Եթե փակագծերի առջև դրված է պլյուս նշանը կամ նշան չկա, ապա փակագծերը կարելի է բաց թողնել` առանց փոխելու նրանց մեջ գտնվող գումարելիների նշանները:

Եթե փակագծերի առջև դրված է մինուս նշանը, ապա փակագծերը կարելի է բաց թողնել՝ փոխելով նրանց մեջ գտնվող բոլոր գումարելիների նշանները:

Այսպիսով, որպեսզի գումարենք երկու բազմանդամ պետք է՝

1) բացել փակագծերը (օգտվելով կանոնից),

2) կատարել նման անդամների միացում:

Օրինակ

Գումարենք բազմանդամները՝ (−5x³+3y−5y²)+(8x³+5y²−2y)

1. Բացենք փակագծերը: Քանի որ երկու փակագծերից առաջ դրված են պլյուս նշաններ, ապա ըստ կանոնի, փակագծերը բաց ենք թողնում՝

(−5x³+3y−5y²)+(8x³+5y²−2y)=−5x³+3y−5y²+8x³+5y²−2y

2. Գտնում և գումարում ենք նման անդամները՝

−5x³+3y−5y²+8x³+5y²−2y=3x³+3y−5y²+5y²−2y =3x³+y

Առաջադրանքներ։

1․ Գումարել հետևյալ բազմանդամները

ա) 3x+5y և 2x-6y=5x-y

բ) 6a+4b և 9a+2a=17a+4b

գ) 5a-3b+9 և 8a+3b -12=13a-0b-3

դ) -8x+7y+9 և 8x-2y+15=0x+5y+24

2․ Բացել փակագծերը և պարզեցնել արտահայտությունը՝ (−11x−8y)+(14y+3.6x)=−7.4x+6y

3․ Բացել փակագծերը և պարզեցնել.

ա) 5a + 3 + a — 4=6a-1

բ) x — 5y + 3x — 4y=3x-9y

գ) -x — y + 3x + y=2x

դ) 9 — 3v + 12 — v=21-4v

4․ Պարզեցրեք արտահայտությունը.

ա) 5a +6+ (a + 1)=6a+7

բ) x +12+ (6x — 5)=7x+7

գ) 2a — 6+ (7a + 5)=9a-1

դ) 7 — 4x + (2x — 1)=2x+6

ե) (x — 1) + 6 +5x=6x+5

զ) a + b + (a — b)=2a

ը) (x — y) + (x — y)=2x

5. Ձևափոխենք արտահայտությունը կատարյալ տեսքի բազմանդամի.

ա) (7a -3b) + (5a + 3b) + (a — 5b)=13a-5b

բ)  (8x — 5) + (3x — 7) + (9x — 1)

գ) 43x — 19y +(15x — 34y) + (9x — 7y)=67x-60y

դ) 5 — 7a + (8 — 6a) + (5 + a)=18-12a

ե) (x² + 4x) + (x² — x + 1) + (x² — x)=3x²+2x+1

զ) (abc + 1) + (-1 — abc)=0

6. Կատարել բազմանդամների գումարում․

1․Ո՞ր շարժումն է կոչվում հավասարաչափ:

Այն շարժումը, որի ընթացքում մարմինը կամայական հավասար ժամանակամիջոցներում անցնում է հավասար ճանապարհներ, կոչվում է հավասարաչափ շարժում ու

2․Ո՞ր մեծությունն է կոչվում հավասարաչափ շարժման արագություն ՝գրել բանաձևը

Հավասարաչափ շարժման արագությունը Ֆիզիկական մեծություն է, որը հավասար է մարմնի անցած ճանապարհի հարաբերությանն  այն ժամանակամիջոցին,  որի ընթացքում մարմինն անցել է այդ ճանապարհը:

Բանաձեվ: v=s/t

3․Ի՞նչ միավորներով է չափվում արագությունը՝ՄՀ-ում

Ինչպես ամեն մի ֆիզիկական մեծություն,  արագությունը նույնպես ունի իր միավորը միավորների միջազգային համակարգում (Մհ) որպես արագության միավոր ընդունված է այն հավասարաչափ շարժման արագությունը, որի դեպքում մարմինը 1վ-ում անցնում է 1մ ճանապարհ:Այդ միավորը նշանակում են 1մ/վ (կարդացվում է վայրկյանում մեկ մետր

4․Ինչպե՞ս որոշել հավասարաչափ շարժվող մարմնի անցած ճանապարհը,եթե հայտնի է նրա արագությունը ու շարժման ժամանակը,գրել բանաձևը

Հավասարաչափ շարժվող մարմնի անցած ճանապարը գտնելու համար, պետք է գտնել արագության և շարժման ժամանակի արտադրյալը:

Բանաձևը.

ճանապարը = արագություն · ժամանակամիջոց

S = V · t

5.Ինչպե՞ս որոշել հավասարաչափ շարժման ժամանակը,եթե հայտնի են մարմնի արագությունն ու ճանապաւհը

Հավասարաչափ շարժման ժամանակը գտնելու համար, պետք է գտնել ժանապարհի և արագության քանորդը:

Բանաձևը.

ժամանակամիջոց = ճանապարը : արագություն

t = S : V

Առաջադրանքներ։

1․ ABC եռանկյան AB կողմը հավասար է 16 սմ, AC կողմը կրկնակի մեծ է AB կողմից, իսկ BC կողմը 12 սմ-ով փոքր է AC կողմից: Գտնել ABC եռանկյան պարագիծը:

32+16+20=68

2․ Եռանկյան պարագիծը 46 սմ է, իսկ կողմերից մեկը՝ 18 սմ: Գտնել մյուս երկու կողմերը, եթե նրանց տարբերությունը 6 սմ է:

46-18=28

28-6=22

22:2=11

11+6=17

11+17+28=46

3․ ABC եռանկյան պարագիծը 20 սմ է: BC կողմը AB կողմից մեծ է 3 սմ-ով, իսկ AB կողմը AC կողմից փոքր է 2 սմ-ով: Գտնել եռանկյան կողմերը:

5, 7, 8

4․  Եռանկյան կողմերի երկարությունները հարաբերում են ինչպես 5:11:14, իսկ փոքր կողմը 15 սմ է: Գտնել եռանկյան պարագիծը:

90 սմ

5․ Եռանկյան մի կողմը 13 սմ է,մյուսը` երկու անգամ մեծ այդ կողմից, երրորդը՝ 8 սմ-ով փոքր է երկրորդ կողմից: Գտնել եռանկյան պարագիծը:

57սմ