March 20 — 24

Ընտրեք ածականների ճիշտ տարբերակը։

My house is (biger, the biggest) than yours.

This flower is (the most beautiful, more beautiful) than that one.

This is the (interesting, the most interesting) book I have ever read.

Non-smokers usually live (longer, the longest) than smokers.

Which is the (more dangerous, the most dangerous) animal in the world?

A holiday by the sea is (good, better, the best) than a holiday in the mountains.

It is strange but often a coke is (more expensive, the most expensive) than a beer.

Who is the (richer, the richest) woman on earth?

The weather this summer is even (bad, worse, the worst) than last summer.

He was the (cleverer, the cleverest) thief of all.

About Armenia

The first Armenian state of Urartu was established in 860 BC, and by the 6th century BC it was replaced by the Satrapy of Armenia. The Kingdom of Armenia reached its height under Tigranes the Great in the 1st century BC and in the year 301 became the first state in the world to adopt Christianity as its official religion.

 

Առաջադրանքներ

  1. Բառերը բաժանի՛ր երկու խմբի՝ գոյականների և ածականների:

Կաղնի-գոյական, հայտնի-ածական, մեծ-ածական, կանաչ-ածական, աղջիկ-գոյական, գետ-գոյական, բուք-գոյական, բարի-ածական, տգեղ-ածական, ճշմարտություն-գոյական, անտուն-ածական, բարկացկոտ-ածական,          Գայանե-գոյական, տուն-գոյալան, կատու-գոյական, գունավոր-ածական, կաղամբ-գոյական, հեռուստացույց-գոյական, խակ-ածական, Հայաստան-գոյական, հետաքրքիր-ածական, վարդ-գոյական, Վարդուհի-գոյական, փշոտ-ածական, լիճ-գոյական, ալիք-գոյական, հզոր-ածական, բարձր-ածական, մարտ-գոյական, մարտակառք-գոյական, կառապան-գոյական, հմուտ-ածական, մարտական-ածական, եռանիվ-ածական, հեծանիվ-գոյական, ալ-ածական, պատմություն-ածական, պատմական-ածական, թռչուն-գոյական, թռիչք-գոյական, խիզախ-ածական, բարի-ածական, բարեկամական-ածական, շքեղ-ածական, գարուն-գոյական, գարնանային-ածական, արևոտ-ածական, արև-գոյական, երկար-ածական:

2. Ա և Բ խմբի բառերի իմաստների տարբերությունը բացատրի´ր: Ինչպե՞ս են կոչվում այդ բաոերը:

Ա Բ

Մեծ — մեծանալ

բարձր — բարձրանալ

չոր — չորանալ

չար — չարանալ

ածականից դառնում է բայ

3. Տրված զույգ նախադասությունների մեջ ընդգծված բառերի տարբերությունը բացատրի´ր:

Սարի լանջը կանաչ խոտով է ծածկված: Լանջի խոտն արդեն կանաչում է:

1)կանաչ-ածական (հատկանիշ ցույց տվող բառ) 2) կանաչում է բայ (գործողություն ցույց տվող բառ)

Ի՞նչ պատկեր. ուղիղ գիծ է ստացվել: Գիծն ուղղի´ր, որ պատկերը ճիշտ ստացվի:

1)ուղիղ-ածական (հատկանիշ ցույց տվող բառ) 2) ուղղել է բայ (գործողություն ցույց տվող բառ)

Այդ քաղաքում մի բարի հսկա էր ապրում: Հսկան բարիացավ ու երեխաներին այգի

հրավիրևց:

1)բարի-ածական (հատկանիշ ցույց տվող բառ) 2) բարիացավ է բայ (գործողություն ցույց տվող բառ)

Աղջիկը շատ գեղեցիկ էր ու քայլում էր նազ անելով: Աղջիկը գեղեցկանում էր օր օրի:

1)գեղեցիկ-ածական (հատկանիշ ցույց տվող բառ) 2) գեղեցկանալ է բայ (գործողություն ցույց տվող բառ)

Գոռոզ արքան հրամայեց բարձր ժայռի վրա քանդակել իրեն: Արքան գոռոզանում էր իր արած գործով ու հաղթանակներով:

1)գոռոզ-ածական (հատկանիշ ցույց տվող բառ) 2) գոռոզանալ է բայ (գործողություն ցույց տվող բառ)

4. Տրված բառերը երեք խմբի բաժանի՛ր և դրանց տարբերությունը բացատրի´ր:

Ծաղիկ, ջինջ, վազել, բուրավետ, մեծ, ժամացույց, թրթռալ, թիավարել, ջուր, ջրոտ, ուրախ, ջրել, սար, մարդ, գնալ, ծաղկավետ, հրաշալի, երեխա, լողալ, վազվզել, մաքուր, նավաստի, օձ, ճկուն, սողալ, իջնել, ամպ, բացվել, չխկչխկալ, սև, ինքնաթիռ, առվակ, պայծառ, գոռգոռալ, գարուն, բարձրանալ, սպիտակ, թիթեռ, պահակ, նավակ, զաղտնի, պահել, հատիկ, ոսկեզօծ, ոսկեզօծել, երկաթյա:

գոյական-ծաղիկ, ժամացույց,ջուր,սար,մարդ,երեխա,նավաստի,օձ,ամպ,ինքնաթիռ,առվակ,գարուն,թիթեռ,պահակ,նավակ,հատիկ,

ածական-ջինջ,բուրավետ,մեծ,ջրոտ,ուրախ,ծաղկավետ,հրաշալի,մաքուր,ճկուն,սև,պայծառ,սպիտակ,զաղտնի, ոսկեզօծ,երկաթյա

բայ-վազել,թրթռալ,թիավարել,ջրել,լողալ,վազվզել,սողալ,իջնել,բացվել, չխկչխկալ,գոռգոռալ,բարձրանալ,պահել,ոսկեզօծել

ԱՐԵՎ ԵՎ ԼՈԻՍԻՆ

Ասում են, իբրև, երկնում կապուտակ
Կա մի լուսեղեն սիրուն ապարանք.
Այնտեղ եթերքում, ամպերի գլխին
Ամուր, անսասան կանգնած է նա մին:

Նրա դռներին պահնորդ չէ հսկում,
Ոչ մոտից անցնող, ոչ ձայն է լսվում.
Միայն դյութական ամրոցի միջին
Տաշտըն առաջին չոքած է մի կին:
Խմոր է հունցում, և բազուկները

Վերև են քաշած մինչ արմունկները.
Խմոր է հունցում և անուշ երգում,
Որ փափկահնչյուն լռին եթերքում
Անոսր այերը թեթև տատանում,
Կամաց հեռանում է, անհետանում:

Ահա համրընթաց, ձյունափայլ, ճերմակ
Ամպերը կտրած միմյանց քամակ,
Ինչպես գնայուն լեռներ ահագին
Ունկնդիր են այն քաղցրալուր երգին:
Այն հրաշագեղ կինն երկնաբնակ

Ունի երկու հատ գեղեցիկ զավակ.
Եվ ահա կանչեց իր սիրուն զույգին,
Ձայն տվեց թե չէ՝ դուրս եկան կողքին:
Աղջիկ է մեծը, անունն՝ Արեգակ,
Նմանը չըկա երկնքում հրեշտակ.

Աչքերը սև-սև, մազերը գանգուր,
Հոնքերը կեռ-կեռ, ասես մի-մի թուր.
Իսկ փոքրը՝ տղա, անունը Լուսնյակ,
Շարմաղ, ինչպես ձյուն, իրավ լուսունակ:
Ապա թե խոսեց մայրը լուսածին.

— Գնացե՛ք, որդիք, Արեգակ, Լուսին,
Մեկդ գիշերը, մյուսդ ցերեկը,
Լուսավորեցեք խավար աշխարհքը.
Դե՛հ, բավական է, գնացեք, որդիք,
Հերիք խավարում խարխափեն մարդիկ:

— Ես ցերեկը կերթամ, ասաց Լուսնյակը,
Լուսավորելու խավար աշխարհքը,
Եվ այնտեղ ինչ որ տեսնեմ, նկատեմ,
Կըգամ քեզ, մայրիկ, մին-մին կըպատմեմ:
— Վա՜հ, չէ՜, ես պիտի գնամ ցերեկը,

Խոսեց վրդովված սիրուն Արեգը.
Միթե աղջիկը կըշրջի՞ գիշերը,
Որոշիր, խնդրեմ, մայրիկ, մեր դերը:
— Լսի՛ր, իմ Լուսին, չէ՞ խելոք ես դուն,
Հորդորեց մայրը յուր համառ որդուն,

Արեգն աղջիկ է, նա կըվախենա,
Դու քաջ տղա ես, գիշերը գնա:
Սակայն Լուսինը պպին էր կանգնել,
Սիրուն քրոջը չուզեց զիջանել.
Եվ այդ ժամանակ մայրը լուսածին

Բարկացած դարձավ համառ Լուսնյակին. —
— Բավական, Լուսին, պատանի դու վես,
Գնա՜ քո գործին, հեռացիր աչքես:
Ասաց, Լուսնյակի երեսին սիպտակ
Խմորոտ ձեռքով զարկեց մի ապտակ:

Խռովեց Լուսինն ու լացակնքած
Դուրս եկավ իսկույն իր գործին գնաց.
Բայց ապտակ կերած օրվանից դեսը
Խմորոտ է նրա քիթն ու երեսը:
Սակայն ամաչկոտ Արեգակն այժմ էլ

Մարդուց էր քաշվում ցերեկով շրջել.
Եվ ահա մայրըն Արևին տվեց
Մի բուռ ասեղ, այսպես պատվիրեց.
— Հողեղեն աչքեր թե որ նայեն քեզ,
Այս ասեղներով նրանց կըծակես:

Արևը շիկնած, մեծ ապարանքից
Դուրս եկավ երկինք, ամպի արանքից
Նայեց աշխարհքին, կենսատու շռայլ
Իջավ, լուսացավ երկիրը մռայլ,
Եվ զվարթացավ բնությունն ամեն:

Բայց մինչև այսօր ոչ մի հողեղեն
Չէ կարող նայել նրա լույս դեմքին,
Աչքեր է ծակում, ասեղ կա ձեռքին:
Մեկը ցերեկը, մյուսը գիշերը,
Ջոկ կատարելով իրանց դերերը,

Երկար ժամանակ իրար չըտեսան,
Սաստիկ կարոտով տանջվել սկսան:
Եվ տվեց աստված իրարից բաժան
Քույր ու եղբորը մի ժամ տեսության.
Այդ տեսակցության ժամին կարոտած

Քույրն ու եղբայրը գրկում են միմյանց.
Իսկ քույր ու եղբայր երբ որ գրկվում են,
Մարդիկ մի առ ժամ լույսից զրկվում են:

Դո՛ւրս գրիր անծանոթ բառերը, բացատրի՛ր։ անսասան- չսասանվող,պահնորդ-պահակ, շռայլ-անհաշիվ ու առանց խրնայելու ծախսող

Местоимение

Жила-была белка в лесу, ни отчем не тужила и никто белку (ее) не беспокоил. Спала белка (она) на ветке  большой ели. Прошло время и у белки (нее) появились  бельчата. Теперь белка (она) никуда от бельчат (них) не уходила.

Առաջադրանքներ

Ածական

Ուշադիր կարդա՛:

Ածականը ցույց է տալիս առարկայի հատկանիշ (որպիսություն): Առարկայի հատկանիշը կարող է համեմատվել այլ առարկաների նույն հատկանիշի հետ, արտահայտել նրա առավել, պակաս լինելը կամ էլ գերազանցությունը: Ածականի համեմատության աստիճանները կազմվում են ավելի, պակաս, քիչ, նվազ, ամենից բառերով և ամենա-, -ագույն ածանցներով:

216. Տրված բառերից յուրաքանչյուրին ինչպիսի՞ հարցին պատասխանող մի քանի բառեր ավելացրո՛ւ (աշխատիր չկրկնել):

Օրինակ՝

քարե, բարձր, երկհարկանի, բնակելի, գեղեցիկ տուն:

Քույր-բարձրահասակ,խելացի,մեծ,գեղեցիկ,աշխատասեր

եղբայր,կոլոտ,քաջ,հոգատար,կատակասեր,խելոք

մայր,բարի,քնքուշ,գործունյա,նուրբ,սքանչելի

հայր,քաջ,հարուստ,անվախ,ուժեղ,հոգատար

տատիկ,տարիքով,ջղայն,կաղ

պապիկ,խուլ,կույր,ծեր

217. Տրված գոյականներին ածանցներ ավելացրո՛ւ, որ ածականներ դառնան:

Սիրտ-անսիրտ, վախ-անվախ, քար-քարե, մայր-մայրական, երկինք-երկնային, արև-արևոտ, փայտ-փայտե, լեռ-լառնային, փողոց-փողոցային, երկաթ-երկաթյա, օդ-օդային, ծաղիկ-ծաղկային, եղբայր-եղբարական, ոսկի-ոսկյա, արծաթ-արծաթե, Ամերիկա-ամերիկյան, Ֆրանսիա-ֆրանսիական, Գերմանիա-գերմանական։

 

The magic paintbrush

Rose loved drawing. She was very poor and didn’t have pens
or pencils. She drew pictures in the sand with sticks. One
day, an old woman saw Rose and said, ‘Hello! Here’s a
paintbrush and some paper for you.’
‘Thank you!’ smiled Rose. She was so happy. ‘Hmmm, what
can I paint?’ she thought. She looked around and saw a duck on the pond. ‘I know! I’ll
paint a duck!’
So she did. Suddenly, the duck flew off the paper and onto the pond. ‘Wow!’ she said. ‘A
magic paintbrush!’
Rose was a very kind girl and she painted pictures for everyone in her village. She
painted a cow for the farmer, pencils for the teacher and toys for all the children.
The king heard about the magic paintbrush and sent a soldier to find Rose. ‘Come with
me,’ said the soldier. ‘The king wants you to paint some money for him.’
‘But he’s already rich,’ said Rose. ‘I only paint to help poor people.’
But the nasty soldier took Rose to the king. ‘Paint me a tree with lots of money on it,’
he shouted.
Rose was brave and said, ‘No!’ So the king sent her to prison. But Rose painted a key
for the door and a horse to help her escape. The king chased after her. So she painted
a big hole, and splat! The king fell in.
Today, Rose only uses her magic paintbrush to help people who really, really need
help.

flew-թռչել

village-գյուղ

Հայրենիքում

Ձյունապատ լեռներ ու կապույտ լճեր։
Երկինքներ, որպես երազներ հոգու։
Երկինքներ, որպես մանկական աչեր։
Մենակ էի ես։ Ինձ հետ էիր դու։

Երբ լսում էի մրմունջը լճի
Ու նայում էի թափանցիկ հեռուն —
Զարթնում էր իմ մեջ քո սուրբ անուրջի
Կորուստը այն հին, աստղայի՜ն, անհո՜ւն։

Կանչում էր, կանչում ձյունոտ լեռներում
Մեկը կարոտի իրիկնամուտին։
Իսկ գիշերն իջնում, ծածկում էր հեռուն
Խառնելով հոգիս աստղային մութին․․․

Առաջադրանքներ

  • Կապույտով նշված բառերը բաղադրիչների (մասերի) բաժանի՛ր Ձյունապատ-ձյուն+պատ բարդ բառ։ մանկական-մանուկ+ական ածանցավոր բառ։ աստղային— աստղ+ային, ածանցավոր բառ։ անհուն-ան+հուն ածանցավոր բառ։ձյունոտ-ձյուն+ոտ ածանցավոր բառ։իրիկնամուտ-իրիկուն+մուտ ածանցավոր բառ
  • Կարմիրով գրված բառերը բացատրի՛ր:աչեր-աչքեր,մրմունջ-մեղմ,անուրջ- երազ
  • Բանաստեղծության միջից դո՛ւրս գրիր 5 գոյական (ո՞վ, ովքե՞ր, ի՞նչ, ինչե՞ր), 5 ածական (ինչպիսի՞), 5 բայ(ի՞նչ անել, ի՞նչ է անում, ի՞նչ է լինում, ի՞նչ արեց․․․)։                                                                                                                                                                                    Գոյական                                                                                    աչեր, լիճ,մրմունջ,լեռներ,գիշեր                                                                                                                                                                                                                  Ածական                                                                                      կապույտ,ձյունապատ,աստղայի՜ն,կարոտի,թափանցիկ                                                                                                                                                                                Բայ                                                                                          Լսում էի,իջնում,ծածկում,կանչում,կարոտի